Bu kilise “Panaia Perivlebdos” (Surp Asdvadzadzin, Azize Meryem Ana) adlı Bizans manastırı üzerine inşa edilmiştir. Osmanlı uyruğundaki Müslümanlar tarafından ise, altındaki ayazma ve büyük sarnıç sebebiyle “Sulu Manastır” olarak anılırdı. Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u fethinden sonra köylerden İstanbul’a göç ettirilen Ermenileri Samatya’ya yerleştirdi.
1461’de ise Bursa Ermenileri Ruhani Önderi Episkopos Hovagim’i İstanbul’a getirterek “Ermeni Patriği” olarak tanıdı. Buradaki Rumlara ait olan ve Ermenilere teslim edilen Kilise, 1641 yılına kadar Patriklik Merkez Kilisesi olarak kullanıldı. 1660’da vuku bulan yangın kilisenin yarısını harab etti ve 1722’de Patrik Hovhannes Golod zamanında Hassa Mimarı Melidon Kalfa Araboğlu tarafından üç kilise ile birlikte yeniden inşa edildi. Yalnız bunlar 1782’deki yangında kül oldular. Kilise 1804’te Bayburtlu Patrik Hovhannes XI.’un döneminde restore edildi. Daha sonra, 1832’de Mimar Hagop Amira Güllabyan ve Mimar Minas Kalfa’nın çabalarıyla tekrar restore edildi. Fakat 1866’daki yangında kilise ve onun bitişiğindeki Sahakyan Nunyan ve Vartuhyan karma okulları kül oldu. Nihayet 1885’te Mikayel ve Hovhannes Hagopyan kardeşlerin maddi desteği ve Bedros Nemtze’nin mimarlığında, okul kargir olarak yeniden inşa edildi. Kilisenin yüksek bir çan kulesi bulunmaktadır. Son restorasyonu ise 2006 yılında yapılmış ve Patrik Mesrob II. Hazretleri tarafından ibadete açılmıştır.
Kilise’nin avlusunda gömülü olan bazı hayırseverler şunlardır:
Mikayel Efendi Hagopyan 1831-1904
Diruhi M. Hagopyan 1851-1919
Beyazci Manug Ağa Mınagyan 1818-1878
Gümüşçü Kasbar Efendi Haçaduryan 1796-1872
Mikayel Haçaduryan (Gümüşyan) 1848-1872
İletişim Bilgileri
Marmara Cad. No: 47, 34098 K. M. Paşa
Tel: (0212) 585-0193Faks: (0212) 585-0602
E-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Bu kilisenin 19. yüzyıldan önce var olduğu varsayılır. Resmi kayıtlara göre kilise ilk olarak 1839’da onarıma tabi tutulmuş, daha sonra gelen Patrik Hagopos Seropyan’ın döneminde restore edilmiş ve 1858’de yeniden ibadete açılmıştır. Eskimiş olan ahşap kilisenin tehlike arz etmesi sebebiyle, 1891’de yeni inşaat izni alınarak semt sandığı desteğiyle ve Kayserili sarraf Parseğ İstanbulluyan’ın hayırseverliğiyle kilise yeniden inşa edildi. Açılışı ise 1892’de Patrik Horen Aşıkyan’ın zamanında gerçekleştirildi. Son restorasyonu ise 2012 yılında yapılmış ve Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan tarafından ibadete açılmıştır.
İletişim Bilgileri
Kırımlı Aziz Sok. No: 16, 34098 Altımermer
Tel: (0212) 588-3417
