Çanakkale Yahudileri Tarih

Çanakkale şehri 17. Yüzyılın ilk yarısında organize bir Yahudi cemaate sahipti. Tabii bu bilgi Yahudilerin bu şehirdeki yerleşiminin bu çağda başlamış olduğu anlamına gelmez.

Josephus Flavius bize Trioya yakınlarında bulunan Parium yöresinde o çağda bir Yahudi kolonisinin yaşadığını söylemektedir. 1176 yılında Tudela’lı Benjamin Gelibolu’yu ziyaret ettiği zaman bu şehir de 200 kişilik bir Yahudi yerleşimi bulunmaktaydı.

Çanakkale’de ki Yahudi nüfusu 18.yüzyılın başına doğru 50 aileyi bulmuştur.1876 yılında ise bu sayı 600 aileye kadar yani 3000 kişiye kadar çıkmıştır.

Çanakkale şehrine olan göçler ve coğrafi konumu nedeni ile savaş dönemlerinde denizden gelecek saldırılara şehrin açık olması (nitekim 1914–1918 yıllarında savaş gerçekleşmiştir) zamanla yöredeki Yahudi nüfusunun azalmasına neden olmuştur.

Resmi istatistikler 1927 yılında Yahudi nüfusunun 200 aileden yani 925 kişilik olduğunu göstermektedir.

1934 yılında olan bazı olaylardan ötürü Ezine yöresinde yaşayan Yahudiler Çanakkale şehrine göç etmişler ve Çanakkale de bulunan Yahudi nüfusunu 200 aileden 250 aileye çıkarmışlardır.

Sinagoglar

Çanakkale’de önceleri üç sinagog bulunmaktaydı…

Yashan, Hadache ve Halio.Sinagoglarından Sadece Yashan Sinagogu ayakta kalmıştır ve günümüzde dua edilen bakımlı ve iyi muhafaza edilmiş bir sinagogdur.

1890 yılında inşa edilmiş ve ibadete açılmıştır. Günümüzde ‘’Mekor Hayim Sinagogu’’ olarak anılmakta ve Çanakkale’de herkes tarafından ‘’Yahudi Havrası’’ olarak bilinmektedir.

Mezarlıklar

Çanakkale’deki Yahudi Mezarlığı eski ve yeni olarak iki farklı yerde bulunmakta, eski olarak ve şu anda park olarak anılan mezarlıkta birçok mezar taşı bulunmaktadır..

Yeni olarak anılan ve 19 yüzyıl başlarında gömü yapılmış olan mezarlık temiz ve bakımlı olarak ayakta durmakta ve halen, bazı hemşehrilerin arzusu doğrultusunda gömüye açık olarak bulunmaktadır

Misyonumuz

Mekor Hayim Sinagogunu yaşatmak,

Çanakkale kökenliler olarak belli tarihlerde topluca Sinagogu ziyaret ederek ibadet etmek,

Cemaatimizden ihtiyaç sahiplerine ayni maddi yardımda bulunmaktır…

Yönetim

‘’Çanakkale Mekor Hayim Sinagog Vakfı Yönetim Kurulu ‘’tarafından yönetilmektedir.